bilişsel davranışçı terapi teknikleri nelerdir

Bilişsel defüzyon teknikleri anlatılır. Mindfulness (Bilinçli Farkındalık) anlatılır, teoriler ve uygulamalar üstünden mindfulness teknikleri öğretilir. Kabul kavramı anlatılır ve kabul teknikleri gösterilir. Sosyal Problem Çözme konusunda uygulamalar yaptırılır. Sosyal Beceri Envanteri (Riggio, 1986) eğitimi verilir. BilişselDavranış Terapi Bu terapi tipi, sağlıksız, negatif inanç ve davranışları tesbit etmek ve sağlıklı, pozitif inanç ve davranışlarla değiştirmek için hem Kognitif hemde Davranış terapilerinin bir birleşiminden oluşur. Kişilerin kendi düşüncelerinin (başka insanların düşünceleri yada çevresel koşullar Seefull list on uzmandoktor.net BilişselDavranışcı Terapi. Bilişsel davranışçı terapi bir psikoterapi türüdür. İnsan davranışı ve duygulanımını inceleyen psikolojik modellerden yararlanılarak geliştirilmiştir. Bilimsel bir zemin üzerine kurulu olup birçok psikiyatrik bozukluk ve geniş bir sorun alanında etkili olduğu kanıtlanmış bir tedavi 281Bilişsel Davranışçı Terapide Ev Ödevi Uygulamaları EV ÖDEVLERİ, hastaların terapi odası dışında bilişsel, davranışsal ve duygusal so-runları ya da bunlarla ilgili problemleri çözmek için harcadıkları çaba, aktivite ve süre olarak tanımlanır (Freeman 2007). Ev ödevleri, bilişsel davranışçı terapinin (BDT) Site De Rencontre Pour Trouver Un Homme Riche. Bilişsel Davranışçı Terapi ; çağdaş bilimsel arka planı güçlü, hızlı ve etkili bir terapi yaklaşımıdır. Günümüzde tüm psikolojik sorunlarda kullanabilen güvenirliliği ve geçerliliği yüksek bir terapi yöntemidir. Psikolojik Problemlerde bireyin davranışlarına müdahale ederek, bilişsel olarak yaşadıkları sorunlar karşısında güçlendirerek iyileşmeyi hedefler. Başarı oranı yüksektir. Bilişsel davranışçı terapi, bilişsel ve davranışçı terapi yöntemlerinin temel ilkeleri düzeyinde bir araya gelerek oluşturulan bir psikoterapi yöntemidir. Bu terapi yöntemi ruh sağlığı profesyonelleri tarafından pek çok psikolojik rahatsızlığın tedavisinde sıklıkla kullanılmaktadır. Terapi sürecinde, danışanların şimdiki zamanda yaşadıkları sorunların nedenlerini bulmak için geçmişlerinde yaşadıkları olaylara gidilmekte ve bu olaylar incelenmektedir. Bunun nedeni ise danışanların yaşadıkları sorunlarının kaynağının geçmişe dayanması ve izlerinin bugüne yansıyarak, bugün de devam etmesidir. Geçmişte yaşanan olumsuz durumlar, bireylerin şimdiki zamanda yaşadıkları sıkıntıların veya mantık dışı, negatif düşüncelerin nedenidir. Bilişsel davranışçı terapide amaçlanan, danışanların yaşamış olduğu psikolojik sorunların ve olumsuz duyguların geçmişte yaşadıkları olaylar ve durumlar ile nedenini bulmak, bu duygulardan kaçmak yerine üzerine giderek baş etmelerini sağlamak ve şu an da yaşadıkları sorunları tersine çevirecek yöntemler keşfetmektir. Terapinin hedefine ise, danışanların yaşadıkları olumsuz duygular ve rahatsızlıklar nedeniyle isteyip yapamadıkları eylemler, aktiviteler konarak, danışanların terapiye katılımlarının arttırılması beklenir. Bilişsel davranışçı terapinin başarılı olabilmesi için danışan ve terapistin iş birliği içerisinde çalışması gerekmektedir. Danışanların sürece dahil olmadığı ve tepki vermediği bir tedavide başarı olasılığı oldukça düşüktür. Bu sebeple bilişsel davranışçı terapide, danışanlar sıklıkla evde yapacakları uygulamalar verilir. Bu uygulamalar danışanların daha önceden yapamadıkları bir şeyi ufak adımlarla da olsa yapması veya bir günlük tutarak gün içerisinde neler yaptığını ve neler hissettiğini yazması olabilir. Danışanlar tarafından tutulan günlükler, duygularını ve düşüncelerini daha net anlamaları ve olumsuzlukları, karmaşaları çözmeleri için çok iyi bir yoldur. Bilişsel davranışçı terapi, davranışçı ve bilişsel terapilerin temel ilkeleri bir araya oluşturulmuş bir terapi yöntemidir. Bu terapi yöntemi oluşturulurken, bilişsel davranışçı terapi yönteminin benlik algısı, kişilerin ifadelerinin önemi, bireylerin davranışları ile duygu ve düşüncelerinin birbirine bağlı olduğu ilkeleri alınmıştır. Davranışçı terapi yönteminin ilkelerinden ise, öğrenmenin önemli olması, küçük hedeflerin tedavi sürecinde değişime katkısının olması ve hedeflere gidiş sürecinin öneminin büyük olması gibi ilkeler alınmıştır. Bilişsel Davranışçı Terapinin Temel İlkeleri Bilişsel ve davranışçı terapilerin temel ilkelerinin bir araya gelmesi ile ortaya çıkan bilişsel davranışçı terapinin ilkeleri şöyledir; Duygular ve düşünceler, davranışlar ile bir neden-sonuç ilişkisine bağlıdır ve bu ilişki oldukça karmaşık bir yapıdadır. Bireylerin öğrenme süreçleri bilişler işlevler kullanılarak gerçekleşmektedir. Davranışsal kuramların bilişsel süreçler ile bir arada kullanılması mümkündür. Davranışlar kuramların bilişsel tedavi yöntemleri ilke bir arada kullanılması, tedavi sürecinin çok daha iyi sonuç vermesini sağlayabilmektedir. Bireyler, çevrelerini olduğu hali ile değil, kendi algıladıkları şekilde, yani bireylerin çevre algısı sonucunda zihinlerinde oluşan tasarıma uygun şekilde tepki veririler. Bilişsel Davranışçı Terapinin Diğer Terapilerden Farkları Bilişsel davranışçı terapi, faydacı olması, iyi yapılandırılmış olması, güncel sorunlara odaklanması, ortak çalışmaya dayalı olması gibi yönleri ile diğer terapilerden ayrılmaktadır. Bilişsel davranışçı terapi problemleri tanımlamaya ve çözmeye odaklandığı için faydacı bir psikoterapi türüdür. Bunun yanı sıra bilişsel davranışçı terapi, danışanların şikayetçi oldukları problemlere odaklıdır. Danışanların tüm hayatını değil de problem yaşadığı konular üzerine yoğunlaşan bilişsel davranışçı terapi çok iyi yapılandırılmış bir terapi yöntemidir. Bunun yanı sıra bilişsel davranışçı terapi, geçmiş olaylara çözüm aramaz. Geçmişte yaşanan olayların bugüne etkilerine odaklanan ve bu etkiler ile nasıl başa çıkılacağını bulmayı amaçlayan bilişsel davranışçı terapi, bu yönü ile güncel sorunlara odaklıdır. Bilişsel davranışçı terapide, psikoterapist, danışanlarına direkt olarak ne yapacaklarını söylemez. Danışan psikoterapistin gösterdiği yolda yaşadığı problemlerin çözümünü psikoterapistle birlikte bulmaktadır. Bu sebeple bilişsel davranışçı terapi ortak çalışmaya dayalı bir terapi Davranışçı Terapi Seanslarında Neler Yapılır? Bilişsel davranışçı terapi, danışan ve psikoterapistin karşılıklı konuşmaları şeklinde ilerleyen bir terapi yöntemidir. Terapi başlamadan önce psikoterapist, danışanın durumunu ölçebilmek adına bazı formlar ve ölçekler doldurtur, sorular sorar. Form ve ölçek doldurma ve sorular sorma işlemi her seans öncesinde yapılar, rahatsızlıkların ne boyutta giderildiği, seansların işe yarayıp yaramadığı ölçülmüş olur. Daha sonrasında psikoterapist danışana, diğer seanstan sonra neler yaptığını ve nasıl hissettiğini sorar. Seansta konuşulmak üzere, danışanında kararı dikkate alınarak bir konu belirlenir ve bu konu üzerinden seans ilerler. Seans esnasında danışanların rahatsızlıkları üzerine çözüm yolları geliştirilmeye çalışılır. Seans sonunda ise psikoterapist, seansta konuşulan konularla ilgili gelişmeleri takip edebilmek için danışana uygulama kağıtları verebilir. Bilişsel davranışçı terapi seanslarında gidilen yol şu şekildedir; Aşama 1 Duygu durum kontrolü yapma. Burada psikoterapist danışanlara “Bugün nasılsınız?”, “Kendinizi nasıl hissediyorsunuz?” şeklinde sorular sorarak duygu durumunu kontrol eder. Aşama 2 Danışanın hayatında gelişen olaylarının sorgulanması. Psikoterapist bu aşamada danışana seanslar arasında hayatında bir değişiklik olup olmadığını sorar. Bu soruları “Görüşmediğimiz zamanlarda neler yaptın?”, “Bilmem gereken bir şey oldu mu?” şeklinde yöneltmektedir. Aşama 3 Önceki seansla bağlantı kurma. Psikoterapist bu aşamadığını danışanın aklında bir önceki seansla ilgili soru işaretleri kalıp kalmadığını ölçmeye çalışır. Danışana “Bir önceki görüme hakkında ne düşünüyorsun?”, “Bir önceki görüşme hakkında sormak istediğin bir soru var mı?” şeklinde sorular sorar. Aşama 4 Gündem belirleme. Psikoterapist o gün yapılacak görüşmenin konusunu belirlemek için danışandan konuların ve sorunların olduğu bir listeden seçim yapmasını ister. Böylece o seansın konusu psikoterapist ve danışan tarafından birlikte seçilmiş olur. Aşama 5 Ödev verilmesi. Psikoterapist, danışana seansta konuştukları konular ve sorunların çözümleriyle alakalı ev ödevleri verir. Böylece danışanın seans hakkında neler düşündüğünü, nasıl bir Aşama 6 Seansın özetlenmesi. Psikoterapist bu aşamada, danışana o seansta konuşulanları özetleyerek daha iyi kavramasına yardımcı olmaya çalışır. Aşama 7 Geribildirim. Psikoterapist, danışandan seans ile alakalı düşüncelerini sorarak geri bildirim almaya çalışır. Bilişsel Davranışçı Terapi Ne Kadar Sürer? Bilişsel terapi yönteminin ne kadar süreceği danışanların yaşadıkları problemlere ve göstermiş oldukları çabaya göre değişmektedir. Bununla birlikte bilişsel davranışçı terapi yöntemi ile danışanların diğer terapi yöntemlerine kıyasla daha az seans sayısı ile daha kısa sürede aşama kaydetmesi ve iyileşme sürecine girmesi mümkündür. Bilişsel davranışçı terapinin ortalama seans sayısı 16’dır. Bu süre- danışanların rahatsızlıklarına ve terapi sürecinin nasıl ilerlediğine bağlı olarak değişmektedir. Bilişsel davranışçı terapide seanslar uzmanlar tarafından danışanlara bir inceleme yapıldıktan sonra karar verilmektedir. Seanslar genellikle haftalık olarak düzenlenmektedir, ancak danışanların kriz durumunda olması hafta birkaç seans yapılmasını da gerekli kılmaktadır. Danışanların tedavi sürecinde gelişim göstermesi sonucunda seanslar on beş günde bir ya da üç haftada bir yapılabilmektedir. Bilişsel davranışı terapi sürecinin bitmesinin ardından 3 ay geçtikten sonra bir güçlendirme seansı yapılmaktadır. Güçlendirme seansı, danışanların rahatsızlıklarının yeniden ortaya çıkmaması ve kalıcı olarak iyileşmesi açısından son derece önemlidir. Güçlendirme seansı tedavi bitiminin ardından 6. Ve 12. aylarda da yapılmakta ve böylece danışanlar takip edilerek, tedavinin etkileri net bir şekilde Davranışçı Terapinin Aşamaları Bilişsel davranışçı terapi süreci 8 aşamaya bölünerek yapılmaktadır. Bunun sebebi tedavi sürecinin daha etkili bir şekilde ilerleyebilmesidir. Bilişsel davranışçı terapi aşamaları şöyledir; 1. Aşama Değerlendirme 2. Aşama Sorunun kavramsallaştırılması 3. Aşama Danışanda tedavi motivasyonunun oluşturulması 4. Aşama Bilişsel formülasyon 5. Aşama Tedavinin amacının belirlenmesi 6. Aşama Danışana kullanılan bilişsel modelin tanıtılması 7. Aşama Bilişsel davranışçı müdahaleler ve tedavi süreci 8. Aşama Rahatsızlığın tekrar etmesini önleme süreci Bilişsel Davranışçı Terapi ve İlaç Tedavisi Birlikte Yürütülebilir Mi? Bilişsel davranışçı terapi, birçok psikolojik rahatsızlığın tedavisinde kullanılmaktadır. Bununla birlikte bazı rahatsızlıklar, bilişsel davranışçı terapiye ek olarak ilaç tedavisinin de uygulanmasını gerekli kılmaktadır. Bazı psikolojik rahatsızlıklarda bilişsel davranışçı terapiye ek olarak ilaç tedavisi de uygulandığında iyileşme süreci daha hızlı olmaktadır. İlaç tedavisi, terapistin danışanın durumu için uygun olup olmadığı kanısına varması sonucunda uygulanabilmektedir. Ancak ilaç tedavisine başlanmadan önce terapistin danışanı ilaç tedavisin faydaları ve yan etkileri konusunda bilgilendirmesi gerekmekte ve danışanla birlikte ilaç tedavisine başlama kararını vermesi gerekmektedir. Bilişsel Davranışçı Terapinin Kullanıldığı Psikolojik Rahatsızlıklar Bilişsel davranışçı terapi, farklı yaş grupları ve cinsiyetten kişilerin yaşadıkları psikolojik sorunların tedavisinde kullanılmaktadır. Bilişsel davranışçı terapinin tedavi yöntemi olarak kullanıldığı rahatsızlıklar şöyledir; Depresyon Kaygı Anksiyete bozukluğu Panik bozukluk Özgül ve sosyal fobi Obsesif kompülsif bozukluk Kişilik bozukluğu Bipolar bozukluk Şizofreni Travma sonrası stres bozukluğu Davranış bozukluğu alt ıslatma, kaka yapma, tikler, saldırganlık, tırnak yeme Somataform bozukluklar somatizasyon bozukluğu, ağrı bozukluğu, hipokondriazis Yeme bozukluğu Uyku bozukluğu Cinsel işlev bozukluğu Öfke kontrol problemi Hiperaktivite ve dikkat dağınıklığı Alkol ve madde kullanımı Fiziksel bir sorun sonucunda uyum sağlayamama süreciDeprem korkusu Bilişsel davranışçı terapi, bireylerin yaşadığı psikolojik sorunların temelinde ne olduğunu bularak, bu sorunları aşmaları için yöntemler geliştirmeyi ve sorunları bu yöntemler ile kalıcı olarak ortadan kaldırmayı hedefler. Psikoterapide amaç, bireylerin duygu ve düşüncelerinde değişime gitmelerini sağlamayarak olumsuz ve sorun yaratan düşüncelere ve duygular yerine daha gerçekçi ve çözüm odaklı düşünmelerini sağlamak ve iyi hissetmelerine yardımcı olmaktır. Bilişsel davranışçı terapide bireylere sıkıntı veren ve problemler yaşamalarına neden olan duygu ve düşüncelerin ne olduğu ve neden ortaya çıktığı bulunur. Problemin ne olduğu bulunduktan ve nedenleri anlaşıldıktan sonra bir tedavi planı çizilir ve danışan ve terapistin uyumlu bir şekilde çalışması ile bu problemler ortadan kaldırılmaya çalışılır ve bireylerin daha gerçekçi düşünmesi ve problemlerle başa çıkması sağlanır. Bilişsel davranışçı terapi, depresyon, kaygı bozuklukları, takıntılar, travma sonrası stres bozukluğu, yeme bozukluğu, uyku bozukluğu, kişilik bozukluğu, şizofreni, cinsel işlev bozukluğu gibi psikolojik problemlerden dolayı sorunlar yaşayan kişilere uygulanmaktadır. Bilişsel davranışçı terapinin bir yaş sınırı yoktur. Çocuklarda, ergenlerde ve yetişkinlerde rahatlıkla uygulanabilen bir terapi olan bilişsel davranışçı terapi, cinsiyet ayrımı gözetmeden uygulanmaktadır. Bilişsel davranışçı terapi, psikoterapi konusunda eğitim almış psikologlar, psikolojik danışmanlar, psikiyatristler ve aile danışmanlarınca uygulanmaktadır. Bilişsel davranışçı terapi, psikoterapist ve danışana göre değişmekle birlikte bir seans yaklaşık olarak 45 dakika ile 1 saat arasında sürmektedir. Bilişsel davranışçı terapinin kaç seans süreceği, danışanların rahatsızlıklarının ne olduğuna, terapi karşısında nasıl bir tutum izlediklerine, iş birliği yapıp yapmadıklarına ve terapi sürecinin nasıl gittiğine bağlı olarak değişmektedir. Bilişsel davranışçı terapi seanslarının yaklaşık olarak 10-15 seans arasında değiştiğini söylemek mümkündür. Bilişsel davranışçı terapi seansları genellikle 15 günde bir yapılmaktadır. Terapi sürecinin iyi gitmesi ile bu süre ayda bir şeklinde de yeniden düzenlenebilir. Bilişsel davranışçı terapide yapılan uygulamalardan bir tanesi ev uygulamalarının verilmesidir. Verilen uygulamalar, danışanların öz farkındalığını artırmakta, seanslarda psikoterapist ile yapılan uygulamalar ve öğrenilen teknikleri pekiştirmekte, bireylerin gün içerisinde hem kendi içerisinde yaşadığı hem de dış etkenler dolayısıyla yaşamış olduğu sorunlara ışık tutmaktadır. Bu sebeple bilişsel davranışçı terapide verilen uygulamalar terapi süreci açısından oldukça faydalıdır. Bilişsel davranışçı terapi, güncel sorunlara odaklanması nedeniyle diğer psikoterapilerden ayrılmaktadır. Bilişsel davranışçı terapi, geçmişte yaşanan sorunların çözümü ile ilgilenmez. Ancak bu geçmişin önemsenmediği anlamına da gelemez. Bilişsel davranışçı terapide, geçmişte yaşanan durumların bugüne yansımaları konu alınır. Bu yansımaların bireylerin hayatında yarattığı sorunlar ve bu sorunların çözümlerinin bulunması bilişsel davranışçı terapinin ilgilendiği kısımdır. Bilişsel davranışçı terapi, psikoterapi yöntemleri arasında oldukça sık tercih edilen ve etkili bir yöntemdir. Yapılan araştırmalar bilişsel davranışçı terapinin ilaç tedavisine kıyasla çok daha etkili olduğunu belirtmektedir. Ayrıca bilişsel davranışçı terapi sonrasında psikolojik rahatsızlıkların yeniden nüksetme olasılığı, ilaç tedavisi ile kıyaslandığında çok daha azdır. Bilişsel davranışçı terapi yönteminde ilaç tedavisi uygulamak psikoterapistin ve danışanın kararıdır. Bazı psikolojik problemler ilaç tedavi ile birlikte uygulandığında çok daha etkili sonuçlar alınmakta ve kısa sürede tedaviden yanıt alınabilmektedir. Bunun yanı sıra bilişsel davranışçı terapi yöntemi ile birlikte yürütülen ilaç tedavisinin bireyler bir zarar yoktur. Aksine kaygı bozukluğu gibi sorunlar yaşayan bireylerin tedavisinde uygulanan ilaç tedavisi, bireylerin kaygılı anlarında daha sakin kalmalarına veya kaygı durumlarını daha az yaşamalarına yardımcı olmaktadır. Bilişsel Davranışçı Terapi Nedir? Bilişsel davranışçı terapi, psikoloji ve psikopataloji ruhsal rahatsızlıklar alanındaki bilimsel bulgulara dayalı olarak geliştirilmiş, bilimsel ilkelerin psikoterapi alanına uygulanmasıyla ortaya çıkmış çağdaş bir psikoterapidir. Bireylerin günlük yaşamlarında üstesinden gelemedikleri güçlükler ve yaşam problemleri ile karşılaştıklarında onlara yardım etmek için öğrenme kuramlarını uygulayan, problem odaklı ve davranışçı psikolojik danışma kuramından temel alınarak geliştirilmiş bir tedavi şeklidir. Bilişsel davranışçı terapi, düşüncelerimizin duygularımız, davranışlarımız ve bedensel tepkilerimiz üzerinde büyük bir etkisi olduğunu davranışçı terapiye göre psikolojik hastalıklara yakalanmamızın sebebi olumsuz düşüncelerimizdir. Yani yaşadığımız talihsiz olaylardan ziyade, olaylara olan bakış açımız önemlidir. Bu yanlış negatif düşünceler kişinin kendisi, çevresi ve içinde bulunduğu durum hakkında olabilir. Düşüncelerimiz duygularımızı etkiledikleri için devam eden negatif bakış açılarımız duygusal ve psikolojik problemlere sebep olurlar. Bilişsel davranışçı terapi bu bakış açısıyla düşüncelerinizi kontrol ederek duygularınızı yönetebilmenizi davranışçı terapinin amacı negatif düşüncelerimizi tespit etmek, duygularımızı nasıl etkilediklerinin farkına varmak ve onları daha faydalı olanlarla Davranışçı Terapi Hangi Hastalıkların Tedavisinde Kullanılır?Bilişsel davranışçı terapi birçok psikolojik problemin üstesinden gelmek için uygulanabilir. Bilişsel davranışçı terapinin doğuşunda özellikle depresyon ve fobileri olan hastalarla yapılan terapiler yatar. Bunlar dışında aşağıda sıralanan psikolojik hastalıkların tedavilerinde de başarıyla kullanılmıştır. Kaygı bozuklukları Fobiler Özgül fobiler asansör fobisi, kapalı alan fobisi, uçak fobisi, yükseklik fobisi, yutma fobisi, vb. Obsesif kompülsif bozukluklar Depresyon Bipolar bozukluk Madde bağımlılıkları Yeme bozuklukları Post travmatik stres bozukluğuBilişsel Davranışçı Terapide Uygulanan Teknikler Nelerdir?Bilişsel davranışçı terapi uygulayan uzmanlar danışanları ile birlikte çalışarak danışanlarının hatalı düşüncelerini değiştirmeye çalışırlar. Bunun için danışanlarına farklı düşünce alternatifleri sunarlar. Bu teknikler ise şunlardır; Günlük tutma yöntemi ile bireyin davranışlarına, duygularına ve düşüncelerine olan farkındalığını artırmak. Farkındalık egzersizleri ile şimdiki ana odaklanarak davranışları, düşünceleri ve duyguları biçimlendirmek. Geçmişin pişmanlıklarından ve geleceğin kaygılarından kurtulmak. Yanlış düşüncelerin doğruluğunu sorgulamak. Rahatlama egzersizleri Bireyin duygularını ve davranış şekillerini fark edebilmesi için sosyal, fiziksel ve düşünme egzersizleri. Ödevler, terapideki kazanımları hayata uygulama egzersizleri ya da yazılı ödevler olabilir. Örneğin, sosyal çekinceleri olan bir danışandan hiç tanımadığı biriyle görüşmesi istenebilir. Maruz bırakma exposure çalışmaları. İnsanlar korku, fobi ya da travmatik bir anıyı deneyimleyince bu durum onların üzerinde kaygı yaratır ve bu kaygıdan uzaklaşabilmek adına bu durumları hatırlatan her türlü şeyden kaçmayı tercih ederler. Maruz bırakma terapisi, bir kişinin bir nesneye ya da bir duruma karşı olan abartılı korkularını azaltmak için danışanı korktuğu şeyin kendisine ve o şeyi hatırlatan durumlara maruz bırakır. Bilişsel Davranışçı Terapi Ne Kadar Sürer?Bazı terapilerde terapinin ne zaman biteceği net değildir. Oysa bilişsel davranışçı terapide, terapiyi belli bir noktada sonlandırmak temel hedefler arasındadır. Genellikle terapiler 14-16 seans arası sürer. Bazı danışanlar için 6-10 görüşme gibi çok kısa bir süre yeterli olabilir. Daha uzun süreli sorunları olan kimi danışanlar için aylarca hatta bir yılı geçen bir süre boyunca tedaviyi sürdürmek gerekli olabilir. Terapi sona erdikten 3,6 ve 12 ay sonra birer idame seansı yapılır. Bilişsel-davranışçı terapi BDT pek çok psikolojik bozukluğun depresyon, panik bozukluğu, obsesif kompulsif bozukluk, travma sonrası stres bozukluğu vb. üstesinden gelmek için kullanılan, son derece etkin bir psikoterapi yöntemidir. Psikoterapinin temel işlevi, kişilerin hayatlarında bir değişim sağlanmasıdır. Söz konusu değişim, düşüncelerde, duygularda, davranışlarda, bedensel deneyimlerde, tutumlarda veya kişilik yapısında olabilir. Bilişsel davranışçı terapi nedir? Psikoterapi literatüründe 500 civarında, psikoterapi modeli yer almaktadır. Terapiler, söz konusu değişim sürecinde neye vurgu yaptıklarına göre birbirlerinden ayrılırlar. Bilişsel daranışçı terapi, psikolojik sorunların oluşumu ve değişimi için, biliş ve davranışa daha çok vurgu yapar. Bilişsel Davranışçı Terapi’yi anlamak için, ismi oluşturan iki ismin anlamını paylaşmak istiyorum. Selçuk Budak’ın Psikoloji Sözlüğünde biliş, bilişsel, davranış ve bilişsel davranış terapisi kavramları şöyle tanımlanıyor biliş cognition Organizmanın çevresindeki dünya hakkında bilgi edinme ve bu bilgileri dünyayı anlama, problem çözme doğrultusunda kullanma süreci veya süreçleri. İnsan beyninin düşünme, anlama, konuşma, yorumlama, hesaplama, tasarlama, planlama, problem çözme, bellek, algılama, muhakeme, vb. gibi yüksek zihinsel işlevleri için kullanılan ortak, genel bir ad. Bazıları buna hayal kurmayı, fantazileri, inançları, niyeti, vb. de ilave etmektedir. bilişsel cognitive Bilişle ilgili; algı, akıl yürütme, sezgi ve bellek de dahil olmak üzere düşünme ve bilgi kazanma süreçleriyle ilgili. davranış behavior Bir organizmanın gösterdiği her türlü tepki; organizmanın, çevrede ve/veya çevreyle olan ilişkisinde değişiklik yaratan eylemleri. Davranışlar, başkaları tarafından gözlenebilen açık davranış ve düşünceler, duygular, vb. gibi sadece kişinin kendisi tarafından gözlenebilen örtülü davranış olmak üzere iki grupta toplanabilir. bilişsel davranış terapisi cognitive behavior therapy Esas itibariyle davranış değiştirme ilkelerine dayanan, ancak buna ilave olarak davranışın doğrudan düzenlenmesi ve kontrolü için hayal kurma, fantazi, düşünme, vb. gibi bilişsel süreçlere de yer veren bir psikoterapi türü. Kendisinden önceki davranış terapileri gibi bilişsel davranış terapisi de uyarıcı-tepki ilişkilerini ve öğrenmeyi ön planda tutar. Psikodinamik psikoterapilerin hastaların zihinsel ve duygusal iç dünyalarını anlamaya çalışmasına karşılık davranış terapisi problem davranışları hastanın doğrudan müdahalesiyle düzenlemeye ve kontrol etmeye, bilişsel davranış terapisi ise hastanın sorunlu öz-imajını, rahatsız edici duygularını, uyumsuz düşüncelerini, vb. daha olumlularıyla değiştirmeye, bu amaçla kişinin bunları belirleyip analiz etmesine yardımcı olmaya çalışır. Başka BDT tanımları BDT’nin Türkiye’deki en önemli isimlerinden Prof. Dr. Hakan Türkçapar, Twitter hesabı üzerinden BDT’yi şöyle tanımladı Bilişsel Davranışçı Psikoterapi, danışanın istediği değişim için, onun verdiği bilgileri kullanarak, psikoloji bilimi ışığında varsayımlar oluşturarak, sözel ve davranışsal yöntemlerle değişimin sağlanmaya çalışılmasıdır. Ne eksik, ne fazla. Psikolojiye Giriş Kitabında Bilişsel Davranışçı Terapi şöyle tanımlanıyor Bilişsel davranışçı terapi, belirli terapi yöntemlerine verilen genel bir isimdir. Bu yöntemler, davranış değiştirme tekniklerini kullanır; ama aynı zamanda uyumsuz inanışları değiştirmek için tasarlanan prosedürleri de kapsar. Bilişsel davranış terapisti, kişinin anksiyete ve depresyon gibi, rahatsız edici duygusal tepkileri denetlemesine, ona kendi deneyimleri hakkında daha etkin yorumlama ve düşünme tarzlarını öğreterek yardım etmeye çalışır. Psikolojiye Giriş, Arkadaş Yayınları Ayrıntılar Bilişsel-davranışçı terapi BDT’nin temel mottosu “Nasıl düşünürsen öyle hissedersin.” şeklindedir. Bu bakış açısı, duygularımızın davranış ve bedensel reaksiyonlarımızın da düşüncelerimize göre şekillendiğini kabul eder. Bilişsel davranışçı terapi BDT, çok büyük problemleri küçük parçalara ayırarak sizin bu problemleri anlamlandırmanızda size yardımcı olur. Bilişsel davranışçı terapide problemler beş ana kısıma ayrılır DurumlarDüşüncelerDuygularFiziksel hislerEylemler Bilişsel davranışçı terapi, birbirleri ile birleşen ve birbirlerini etkileyen bu beş kısıma dayanır. Örneğin, belli bir durumla ilgili düşünceleriniz sıklıkla fiziksel ve duygusal olarak nasıl hissettiğinizi ve karşılık olarak nasıl davranacağınızı etkileyebilir. Negatif düşünce döngülerini durdurmak Bir duruma tepki vermenin yararlı ve yararlı olmayan yolları vardır. Bu yollar sıklıkla bizim olaylar hakkında ne düşündüğümüz tarafından belirlenir. Örneğin, eğer evliliğiniz boşanmayla sonuçlandıysa başarısız olduğunuzu ve başka bir anlamlı ilişkiye sahip olamayacağınızı düşünebilirsiniz. Bu durum sizin umutsuz, yalnız, depresif ve yorgun hissetmenize sebep olabilir ve bu yüzden eğlenmek için dışarı çıkmaz ve yeni insanlarla tanışmazsınız. Negatif bir döngü içinde sıkışır, yalnız başınıza evde oturur ve kendiniz hakkında kötü hissedersiniz. Fakat bu şekilde düşünmeyi kabul etmek yerine evliliğinizin bittiğini kabul edebilir, hatalarınızdan ders alabilir ve yolunuza devam ederek gelecek hakkında iyimser olabilirsiniz. Bu iyimserlik sizi sosyal olarak daha aktif yapabilirsiniz ve siz akşam sınıfında derslere başlayabilir ve yeni bir arkadaş evresi edinebilirsiniz. Bu basitleştirilmiş bir örnek, fakat belli düşüncelerin, hislerin, fiziksel algıların ve eylemlerin sizi negatif bir döngüye sıkıştırabileceğini ve hatta kendiniz hakkında daha kötü hissedeceğiniz yeni durumlar meydana getireceğinizi örneklendirmektedir. BDT sizi kötü, kaygılı ya da korkmuş hissettiren şeyleri ayırarak negatif döngüleri durdurmanızı amaçlar. Problemlerinizi daha idare edilebilir hale getirdiğinizde, BDT negatif düşünce kalıplarınızı değiştirmenize yardımcı olabilir ve ne şekilde hissedeceğiniz konusunda size yol gösterebilir. BDT bunu kendi başınıza başarabileceğiniz noktaya varmanız için size yardımcı olur ve bir terapistin yardımı olmadan problemlerinizle başedebilmeniz için size yardım eder. Maruz bırakma terapisi Maruz bırakma terapisi özellikle fobileri olan ya da obsesif kompulsif bozukluğa OKB sahip insanlar için faydalı olan bir bilişsel davranışçı terapi formudur. Bu gibi durumlarda, durum hakkında konuşmak yararlı değildir ve maruz bırakma terapisi yoluyla sistemli ve yapılı bir yolda korkularınızla yüzleşmeyi öğrenmeniz gerekebilmektedir. Maruz bırakma terapisi kaygıya sebep olan ögeler ve durumlarla başlamayı içerir fakat bu kaygı tolere edebileceğinizi hissettiğiniz bir kaygıdır. Size kaygı veren durumla, bir ile iki saat arasında bir arada kalmanız gerekmektedir ya da kaygınız çok uzun süre için azalana bu maruz kalma egzersizini günde üç kez tekrarlamanızı isteyecektir. Birkaç seferden sonra kaygı durumunuzun yükseğe çıkmadığını ve uzun sürmediğini farkedeceksiniz. Sonrasında daha zor durumlar için hazır olacaksınız. Bu sürece, üstesinden gelmek istediğiniz her olayla mücadele edebilene kadar devam etmelisiniz. Maruz bırakma terapisi, 6 ile 15 saat arasında bir zaman dilimini terapistle geçirmenizi içerebilir. Ya da kendi kendine yardım kitapları ya da bilgisayar programlarını kullanarak da aynı süreci gerçekleştirebilirsiniz. Sorunlarınızın üstesinden gelmek için düzenli olarak önceden belirlenmiş egzersizleri yapmanız gerekecektir. Bilişsel davranışçı terapi seansları BDT bir terapistle bire bir seans şeklinde ya da sizinle benzer durumları yaşayan diğer insanlarla birlikte grup içinde gerçekleşebilir. Eğer bireysel temelde bilişsel davranışçı terapiye söz konusuysa genellikle bir bilişsel davranışçı terapistle ile toplamda 5 ve 20 hafta arasında değişen haftalık ya da iki haftada bir seanslar arasında terapistinizle görüşeceksiniz. Her seans 30 ile 60 dakika arasında sürecektir. Maruz bırakma terapisi genellikle seans boyunca kaygınızı azaldığından emin olmak için daha uzun sürer. Terapi bir klinikte, dışarda eğer orada spesifik korkulara sahipseniz ya da kendi evinizdeözellikle eğer evde olmakla iligi spesifik korkuları içeiren agorafobiniz ya da obsesif kompulsif bozukluğunuz varsa gerçekleşebilir. Bilişsel davranışçı terapistiniz özellikle BDT alanında eğitimli herhangi bir sağlık hizmetleri uzmanı olabilir. Örneğin psikiyatrist, psikolog, ruh sağlığı hemşiresi ya da pratisyen hekim olabilir. İlk seanslar İlk seanslar BDT’nin sizin için doğru terapi olup olmadığı konusunda emin olmakla ve bu süreçle ilgili rahat olduğunuzdan emin olmakla geçecektir. Terapist sizin yaşamınız ve geçmişiniz ile ilgili sorular ya da depresifseniz terapist size bu durumun aileniz, işiniz ve sosyal yaşamınızı engelleyip engellemediğini soracaktır. Ayrıca problemlerinizle ilişkili olabiliecek olaylar, gördüğünü tedavi ve terapi süreci ile neyi başarmak istediğiniz de ilk seansta sorulacak olan sorulardır. Eğer bilişsel davranışçı terapi uygun görülüyorsa, terapist bu tedavi boyunca izlenecek yoldan ne beklendiğini size anlatacaktır. Eğer bilişsel davranışçı terapi uygun değilse ya da siz bu terapi ile kendinizi rahat hissetmiyorsanız, alternatif tedaviler önerilebilir. İleriki seanslar İlk değerlendirme aşamasından sonra terapistinizle problemlerinizi ayrı kısımlara ayırmak için çalışmaya başlayacaksınız; durum, düşünceler, duygular, fiziksel hisler ve eylemler. Bunu yapmanıza yardım etmek için terapistiniz bir günlük tutmanızı ya da düşünce ve davranış kalıplarınızı not etmenizi isteyebilir. Siz ve terapistiniz eğer düşünceleriniz, hisleriniz ve davranışlarınız gerçekçi değilse ya da yararlı değilse onların üstesinden gelebilmek için ve herbirinin birbirini ve sizi nasıl etkilediğini belirlemek için düşüncelerinizi, hislerinizi ve davranışlarınızı analiz edeceksiniz. Terapistiniz yararlı olmayan düşünceleriniz ve davranışlarınızı nasıl değiştirebileceğiniz konusunda size yardımcı olabilecektir. Neleri değiştirebileceğiniz üzerine çalıştıktan sonra terapistiniz günlük yaşantınızda bu değişimlerin pratiğini yapmanızı isteyecektir. Bu pratikleri üzücü düşüncelerinizi sorgulamayı ve onları daha yararlı olanlarla değiştirmeyi ya da sizi kötü hissettirecek şeyleri ne zaman tanıyabileceğinizi ve bunun yerine daha yararlı bir şeyler yapabileceğinizi içermektedir. Bu sürece yardımcı olmak için seanslar arasında sizden bazı ev ödevleri yapmanız istenebilir. Her seansta terapistinizle birlikte değişimleri pratiğe nasıl dökebileceğinizi ve nasıl duygular içinde olduğunuzu tartışacaksınız. Terapistiniz size yardımcı olmak için başka öneriler de sunabilecektir. Korkularla ve kaygılarla yüzleşmek çok zor olabilir. Terapistiniz sizin yapmak istemediğiniz şeyleri yapmanızı istemeyecektir ve yalnızca yaparken rahat olduğunuz bir tempoda çalışacaksınız. Seanslar boyunca terapistiniz yaşadığınız süreçle ilgili rahat olup olmadığınızı kontrol en büyük faydalarından bir tanesi şudur süreç sonlandıktan sonra öğrendiğiniz prensipleri günlük hayatınızda kullanmaya devam edebilirsiniz. Bu durum sizi rahatsız eden belirtilerin geri dönme ihtimalini daha da azaltacaktır. Bilgisayarlı -veya online- bilişsel davranışçı terapi Şimdilerde bir terapistle mininal düzeyde ya da hiç temas kurmadan bilişsel davranışçı terapiden faydalanabileceğiniz bir takım etkileşimli yazılım programları mevcuttur. İngiltere Ulusal Sağlık Hizmetleri tarafından kullanımı şuan onaylanmış ana program “Beating the Blues” isimli programdır. Bu program hafif-orta dereceli depresyonun tedavisi için onaylanmıştır. Bununla birlikte ayrıca etkili olabilecek birçok benzer bilgisayarlı BDT paketleri vardır. Bazı insanlar deneyimledikleri süreçte onlara rehberlik etmeleri ve süreci gözlemlemeleri için bir terapistle ara sıra yüz yüze görüşmeden ya da telefon görüşmelerinden hala faydalanmalarına rağmen özel hisleri hakkında bir terapistle konuşmak yerine bir bilgisayarı kullanmayı tercih eder. Bilişsel davranışçı terapinin yönleri BDT diğer birçok psikoterapiden farklılaşmaktadır çünkü BDT Faydacıdır BDT spesifik problemleri tanımlamaya yardımcı olur ve onlar çözmek için uğraşır. Çok iyi yapılandırılmıştır Hayatınız hakkında özgürce konuşmaktan ziyade siz ve terapistiniz spesifik problemlerinizi tartışacak ve başarmanız için hedefler belirleyeceksiniz. Güncel sorunlara odaklıdır BDT temel olarak nasıl düşündüğünüz ve hareket ettiğinizle ilgilidir, geçmiş olayları çözmek için çabalamayla ilgili değildir. Ortak çalışmaya dayalıdır Destek aldığınız psikoterapist, size ne yapacağınızı söylemeyecektir; terapistiniz şu an yaşadığınız zorluklara çözümler bulmanız için sizinle birlikte çalışacaktır. Bilişsel davranışçı terapinin temel ilkeleri Her terapinin kişiye özel olduğu gerçeğini bilişsel davranışçı terapi BDT de kabul eder. Bununla birlikte bilişsel davranışçı terapinin Bilişsel davranış terapisi de denebilir önde gelen uygulayıcılarından Judith S. Beck, BDT ile ilgili 10 temel ilkeden bahseder. Bu temel ilkeleri daha iyi ifade edebilmek için S. adında depresif, bayan bir hastayı ele alır. Sosyal fobi, panik bozukluğu, obsesif kompulsif bozukluk gibi, her hastalık için farklı stratejiler uygulanabilecek olsa da Bayan S. üzerinden BDT’nin temel ilkelerini ele alabiliriz. Bayan S. kısaca şöyle birisidir Bayan S. üniversitenin ikinci yarıyılında tedavi için başvurduğunda, 18 yaşında bekar bir bayandı. Önceki 4 ay boyunca oldukça depresif ve tedirgin hissediyordu ve günlük etkinliklerinde zorluk yaşıyordu. DSM_IV_TR’ye göre, orta şiddette majör depresif epizod kriterlerini karşılıyordu. Bu örnek üzerinden bilişsel davranışçı terapinin temel ilkelerini ele alalım Bilişsel davranışçı terapi her zaman, ortaya çıkan hasta danışan sorunları formülasyonuna ve her bir danışanın bilişsel terimlerle kavramsallaştırılmasına dayanmaktadırBilişsel davranış terapisi, sağlam bir terepötik anlaşma gerektirirBilişsel davranışçı terapi, işbirliğini ve aktif katılımı vurgularBilişsel davranış terapisi, amaca dönük ve sorun odaklıdırBilişsel davranışçı terapi, başlangıçta şu anı vurgularBilişsel davranışçı terapi eğiticidir, hastaya kendi terapisti olmayı öğretmeyi ve tekrarı önlemeyi amaçlarBilişsel davranış terapisinin amaçları zaman sınırlı olurBilişsel davranışçı terapi seansları yapılandırılırBilişsel davranış terapisi, danışanlara bozuk düşünce ve inançlarını belirlemeyi, değerlendirmeyi ve onlara yanıt vermeyi öğretirBilişsel davranışçı terapi düşünceyi, duygu durumunu ve davranışı değiştirmek için çeşitli teknikler kullanır Bilişsel davranışçı terapiye dair yanlış inançlar Bilişsel davranışçı terapi hakkındaki hikayeyi unutun, ve BDT hakkındaki gerçekleri öğrenin. Bilişsel-davranışçı terapi mekanik midir? BDT’nin alet çantasında birçok alet olduğu ve mevcut bilimsel kanıtlarla göründüğü doğru olduğu halde BDT teknik olmaktan oldukça uzaktır. Gerçekte BDT diğer bütün etkili psikososyal terapiler gibi terapötik/ iyileştirici ilişkiye, uyuma ve bir çalışma bağına öncelik Arnold A. Lazarus’un onlarca yıl önce söylediği gibi, “Terapötik/iyileştirici ilişki bu tekniğin köklerinin yerleşmesini mümkün kılan topraktır.” Bu yüzden, güvenilir ve dürüst bir terapötik birliğin yetiştirilmesi ve gelişimi BDT’nin ana temelidir. Bunun da ötesinde, belirli bir danışana eşsiz olarak uyan bir şekilde BDT alet çantasından belirli yöntemleri en iyi şekilde nasıl ve zaman kullanacağını tam olarak bilmek “mekanik” olmaktan daha çok “organik/yapısal” dır. Gerçekten, BDT uzmanları danışan ve terapist arasındaki iyi dengenin önemini anlarlar ve danışan ve terapist arasındaki uyum işlemediğinde danışanı başka bir terapiste yönlendirmeyi ihtimal dahilinde tutarlar. Bilişseldavranışçı terapi, “bir bütün olarak kişi” ile değil de sadece “belirtiler” ile mi ilgilenir? Düzgün bir şekilde yapıldığında, BDT, doğası gereği, bütün olarak kişiyi tedavi eder ve BDT sadece belirtileri azaltmaktan ibaret değildir. Çünkü BDT insanların “biyopsikososyal” süreçler olarak yaşadığı birçok problemi kavramsallaştırır. Bu şu anlama gelir; insanlar fizyolojik ya da metabolik problemlere sahip olabilecek bir fiziksel bedene sahiptirler mesela biyopsikososyal içindeki “biyo” yaşamla ve canlı şeylerle ilgili. Bizler ayrıca bir akıla, duygulara ve algılayışlara sahibiz mesela “ruh” ya da biyopsikososyalin psikolojik yönü. Ve çok önemli olarak bizler ilişkileri ve kişiler arası bağlantıları hayatlarında hayati bir önem taşıyan sosyal varlıklarız mesela biyopsikososyalin içindeki “sosyal”. Bu yüzden, belirtilerin azaltılması muhakkak BDT’nin hedefleri arasında olması ile birlikte BDT’nin başarısı insanı bütün olarak iyileştirmesinden gelir. Bilişsel-davranışçı terapide geçmiş önemsiz midir? Bilişsel davranışçı terapistler danışanlarının geçmişi ve geçmiş deneyimleri ile yakından ilgilidirler. Açıkça, yaşam deneyimlerimiz şu anda kim olduğumu belirleyen ve bizi etkileyen şeylerdir. Fakat geçmişe muazzam bir vurgu yapan ve geçmişin iç yüzünü anlamaya çalışan geleneksel psikoterapinin aksine, BDT kıyasen dikiz aynasından geçmişe bir göz atar fakat gözlerini geçmişe dikmez! Daha ziyade, iyi bir bilişsel davranışçı terapi uygulayıcısı terapötik olarak hala konu ile ilişkisi olabilecek geçmiş unsurları etraflıca değerlendirmek amacıyla danışanlarının sosyal ve psikolojik öğrenme tarihini anlamak için çabalayacaktır. BDT bilimsel kanıtlar tarafından sınırlandırılıyor mu? BDT araştırma sonuçlarının kapsamında bir yol haritası belirlemek için uğraşmasına rağmen hiçbir suretle mevcut bilimsel kanıtlar tarafından sınırlandırılmamıştır. Gerçekten, birçok psikoterapi yaklaşımında da olduğu gibi, BDT yüksek derecede yaratıcılık ve sanatkarlık gerektirir. Bununla birlikte, birçok diğer psikolojik terapinin aksine BDT sanatsal yönlerini mümkün olduğu kadar fazla olarak bilimle birleştirmek için uğraşır. Bu yüzden, tekniklerin ve yöntemlerin deneysel olarak destekleyici unsurlarını anlamaya ek olarak, bir bilişsel davranışçı terapist bu teknik ve yöntemleri sıklıkla tedaviyi sürdürmek ve tartmak için bazı bilgi kaynakları olarak kullanacaktır örneğin ruh hali ve düşünce kayıtları, değerlendirme anketleri, belirli davranışlar. Yukarıda belirtildiği gibi, BDT’nin içindeki sanatkarlık sıklıkla teknikleri en iyi nasıl ve ne zaman kullabileceğini bilmeyi ve en ideal olarak ve danışanları çok zorlamadan onlara nasıl yardım edebileceğini bilmeyi içerirörneğin değişim için bir kişinin hazır oluşunun neresi olduğuna karar vermek. Profesor Gordon Paul’a göre BDT bir klinisyenin neyi, ne zaman, nasıl yapacağını ve tüm bunları yapmak için doğru terapist olup olmadığını bilmesini gerektirir. Ayrıca, tüm bu hepsini terapötik ilişkinin toprağına ekmeyi ve orada sımsıkı kalmalarına yardım etmek de BDT içindeki bir gerekliliktir. Kaynak Hatırla İyi düşün, iyi davran, iyi hisset, iyi ol! Kaynak Bilişsel davranışçı terapinin tarihi Bilişsel Terapi BT ya da Bilişsel Davranışçı Terapi BDT 1960’lı yıllarda Doktor Aaron T. Beck öncülüğünde ortaya çıkmıştır. Bu sırada Beck, Pensilvanya Üniversitesi’nde bir psikiyatristi. Psikanaliz üzerine çalışan ve pratik yapan Doktor Beck, depresyonun psikanalitik kavramlarını test etmek için birkaç deney tasarladı ve uyguladı. Araştırma, beklediği temel kavramları tam olarak doğrulamamış olsa da, Beck aradığının tam tersini bulduğunda şaşırmıştı. Depresyonun yeni bir kavramı Otomatik düşünceler Bulguların sonucunda Doktor Beck, depresyonu kavramsallaştırmanın diğer yollarını aramaya başladı. Beck depresif hastaların kendiliğinden geliştirmiş olduğu gibi görünen negatif düşünceleri deneyimlediğini bulmuştur. Beck bu bilişleri “otomatik düşünceler” olarak adlandırmıştır. Ayrıca Beck, hastaların otomatik düşüncelerinin üç kategoriye ayrıldığını bulmuştu hastalar kendileri, dünya ve/veya gelecek hakkında negatif düşüncelere sahiptiler. Yeni bir klinik yaklaşım Doktor Beck, hastaların bu otomatik düşünceleri tanımlamaları ve değerlendirmeleri için onlara yardım etmeye başladı. Beck bunu yaparak hastaların daha realistik gerçekçi düşünebileceklerini bulmuştur. Hastalar kendileri, dünyaları ve diğer insanlar hakkındaki temel inançlarını değiştirdiklerinde terapi uzun süreli değişimle sonuçlanır. Doktor Beck bu yaklaşımı “bilişsel terapi” olarak adlandırdı. Bilişsel terapi “bilişsel davranışçı terapi” olarak da bilinmektedir. Bilişsel terapinin geleceği Başlangıcından itibaren bilişsel terapi üzerinde çalışıldı, ve bilişsel terapinin birçok hastalığın tedavisinde etkili olduğu kanıtlandı. 500’den fazla çalışma bilişsel terapinin psikiyatrik hastalıklarda, psikolojik problemlerde ve psikiyatrik bileşeni olan medikal problemlerde etkililiğini göstermiştir. Bugün, intihar önleme, şizofreni ve diğer psikopatolojiler için bilişsel terapi için araştırmalar devam ediyor. Dahası, devam eden araştırma şehir ruh sağlığı kurumlarının organizasyon yapısının halk sağlığı sistemlerince yapılan bilişsel terapiye adaptasyonları üzerine etkisinin ölçmek için yapılmaktadır. Doktor Beck bilişsel terapiyi geliştirirken birçok kaynaktan yararlanmıştır. Sonrasında, şu anki araştırmacılar ve teorisyenler, Beck’in çalışmasını genişletti ve bilişsel terapinin bazı formları geliştirildi. Bu farklı formlar farklı şeylere vurgu yapmasına rağmen hepsi Beck’in terapisiyle ortak özelliklere sahiptir. Bilişsel model Bilişsel davranışçı terapi, psikopatolojinin bir bilişsel teorisine dayanmaktadır. Bilişsel model insanların durumlar hakkındaki algılarının ya da doğal tepkilerinin duygusal ve davranışsal sıklıkla fizyolojik tepkilerini nasıl etkilediğini tanımlar. İnsanlar sıkıntılı oldukları zamanlarda algıları sıklıkla çarpıtılmış ve işlevsizdir. İnsanlar düşüncelerini düzeltmek ve böylece gerçekliğe yaklaşmak için “otomatik düşünceler” doğal olarak ortaya çıkan sözel veya imgesel bilişlerini tanımlamayı ve değerlendirmeyi öğrenebilirler. Bunu yaptıklarında genellikle sıkıntıları azalır ve daha işlevli davranabilirler özellikle kaygı durumlarında ve psikolojik uyarılmaları bireyler çarpıtılmış inançlarını tanımlamayı ve değiştirmeyi öğrenirler kendileri, dünyaları ve diğer insanlarla ilgili temel anlayışları. Bu çarpıtılmış inançlar bilginin işlenişini etkiler ve çarpıtılmış düşüncelere sebep olur. Bu yüzden bilişsel model bireylerin deneyimlerini algılayışlarından meydana gelen ve ayrıca inançlarından, özelliklerinden, dünya ile iletişim kurma biçimlerinden ve kendi deneyimlerinden etkilenen duygusal, fizyolojik ve davranışsal tepkilerini açıklar. Terapistler hastalarının otomatik düşüncelerini ve inançlarını değerlendirmeleri ve cevaplamalarında onlara yardım etmek için sokratik sorgulama sürecini kullanırlar. Onlar ayrıca hastalara bu sorgulama sürecine kendilerini de dahil etmelerini öğretirler. Terapistler ayrıca öngörü halindeki bilişleri test etmek için ve seans aralarında uygulamak için hastaların davranış deneylerini tasarlamalarında yardımcı olabilirler. Hastaların düşünceleri gerçek olduğunda, terapistler problem çözme yöntemini kullanırlar. Hastaların çabalarının sonuçlarını değerlendirir ve güçlüklerini kabul etmeleri için onlarla çalışırlar. Bilişsel terapinin amaçları Bilişsel terapinin amaçları, bireylere hastalıklarını hafifletmelerinde yardımcı olmak ve hastalığın tekrarlanmasını önlemektir. Seansların büyük bir kısmı gerçek yaşam problemlerini çözme konusunda bireylere yardımcı olmayı ve çarpıtılmış düşüncelerini, işlevsiz davranışlarını ve sıkıntılı duyguları değiştirmeyi öğretmeyi içermektedir. Gelişimsel çerçeve, yaşam olaylarının ve deneyimlerinin temel inanış, varsayımlar ve mücadele stratejilerinin gelişimine özellikle kişilik bozukluğuna sahip hastalarda nasıl sebep olduğu anlamak için kullanılır. Güçlü bir terapötik birliktelik bilişsel terapinin ana bir özelliğidir. Terapistler işbirlikçidir ve hastalar ile takım olarak işlev gösterir. Onlara müdahalede bulunurken gerekçeler sunar ve onlarla anlaşabilmeyi isterler. Bir seansta ne kadar zaman harcanacağı, hangi problemlerin tartışılacağı ve hangi ev ödevlerinin hastalar için yararlı olacağı hakkında karşılıklı kararlar verirler. Terapistler hastaların düşüncelerinin ve inançlarının geçerliliğini araştırmak için hastalarla işbirlikçi bir deneyimcilik sürecine girerler. Bilişsel terapi eğiticidir, ve hastalar bilişsel, davranışsal ve duygusal düzenleme becerilerinin öğrenir; böylelikle esas itibariyle hastalar kendilerinin terapisti olabilirler. Bu durum bilişsel terapinin birçok hasta için kısıtlı zaman diliminde olmasına izin verir; kaygı ya da tek kutuplu depresyon durumlarında tedavi süresi 6 ile 12 seans arasında değişebilir. Kişilik bozukluğuna, eş tanılı hastalıklara, ya da kronik veya ileri derece ruh sağlığı hastalıklarına sahip hastalar ek periyodik güçlendirici seanslarla birlikte daha uzun süreli tedaviye ihtiyaç duyarlar 6 ay ile 1 yıl arasında değişen bir süre ya da daha fazla. Bilişsel terapistler tedavinin başlangıcında hastaların hedeflerini açığa çıkarırlar. Terapistler hastaların hedeflerine nasıl ulaşabileceklerini anlamaları ve daha iyi hissetmeleri için tedavi planını ve müdahalelerini hastalara açıklarlar. Her seansta terapistler hastalara ciddi anlamda sıkıntı veren problemlerini çözmeleri için yardım ederler. Terapistler bunu verimliliği maksimize etmeye çalışan, öğrenmeyi, ve terapötik değişimi arayan bir yapı yoluyla yapmaktadırlar. Her seansın önemli bölümleri ruh hali kontrolünü, seanslar arasında bir geçişi, gündemi önceliklendirmeyi, spesifik problemleri tartışmayı ve sorunları çözmek için yetenekler öğrenmeyi, öz yardım ile ilgili ev ödevleri belirlemeyi¸özet ve geri bildirimi içerir. Bilişsel davranışçı terapi teknikleri Bilişsel Davranışçı Terapistler hastaların bilişlerini, davranışlarını, ruh hallerini ve fizyolojilerini değiştirmede onlara yardımcı olacak birçok teknik kullanırlar. Teknikler bilişsel, davranışçı, çevresel, biyolojik, destekleyici, kişiler arası ya da deneyimsel olabilir. Terapistler bu teknikleri hasta ile süregelen kavramsallaşırmalarına ve problemlerine ve seansnın spesifik hedeflerine dayanarak seçerler. Terapistlerin kendilerine devamlı olarak sordukları soru şudur “Ben, bu hastanın kendini daha iyi hissetmesi için ona nasıl yardımcı olabilirim, ve daha iyi bir hafta geçirmesi için ona nasıl yardım edebilirim?” Bu sorular klinisyenlere planlama stratejilerinde ayrıca yardımcı olur. Bilişsel davranışçı terapi yaklaşımı için tek tip bir danışan yoktur. Bilişsel terapinin depresyon, kaygı bozuklukları, madde bağımlılığı, yeme bozuklukları, bipolar bozukluk ve şizofreni ilaçla beraber olarak, psikolojik bileşenlere sahip çeşitli medikal problemlerde etkili olduğunu gösteren sayısız araştırma çalışmaları vardır. Elbette tedavi her hastalık için değişken olmalıdır ve terapistler sadece sepesifik bir bozukluğun bilişsel formülünü anlamakla kalmamalı, ayrıca hastaları tam olarak kavramsallaştırabilmeliler ve bu formüle ve kavramsallaştırmaya dayanarak bir tedavi planı oluşturmalılardır. Bilişsel terapi müdaheleleri ayrıca daha yaşlı yetişkinler, çocuklar, ergenler, grup, çiftler ve aile tedavileri için uyarlanmalıdır. Bilişsel-davranışçı terapi etkili midir? BDT ayrıca stres, düşük öz saygı, keder ve kayıp, iş ile alakalı problemler ve yaşlanma ile ilgili problemleri irdelemek için kullanılır. Bilişsel-davranışı terapinin etkili olduğu durumlar Yetişkinlerde Öfke, kaygı, agorafobi ve agorafobi ile birlikte panik bozukluk, dişçi korkusu, yaygın anksiyete bozukluğu, yaşlıların sağlığı ile ilgili kaygıları, obsesif kompulsif bozukluk, panik bozukluğu, tramva sonrası stres bozukluğu, sosyal kaygı/sosyal fobi, anti-anksiyete ilaçlarının bırakılması, dikkat eksikliği bozukluğu, atipik cinsel davranışlar/ cinsel suçlar, bipolar bozukluk ilaç tedavisi ile birlikte, beden algı bozukluğu, sınırda kişilik bozukluğu, bakıcı kaygısı caregiver distress, depresyon, yaşlılıkla ilgili depresyon, nüksetmeyi önleme, çözülme ile ilgili rahatsızlıklar, yeme bozuklukları, anoreksi iştahsızlık, aşırı yeme rahatsızlığı, doymazlık, kumar oynama ilaç tedavisi ile birlikte, alışkanlık bozukluğu, aile içi geçimsizlik, şizofreni ilaç tedavisi ile birlikte, mevsime bağlı duygusal rahatsızlık, bedenselleştirme rahatsızlığı, madde bağımlılığı, alkol bağımlılığı, kokain bağımlılığı BDT nüksetmeyi önlemede etkilidir., opiat bağımlılığı, sigarayı bırakma grup BDT etkilidir ve ayrıca BDT nüksetmeyi önlemede birçok tedavi bileşenine sahiptir, intihar girişimleri. Tıbbi rahatsızlıklarda Panik bozuklukla birlikte görülen astım hastalığı astım eğitimi ile birlikte, kanser ağrısı, kronik sırt ağrısı, kronik yorgunluk sendromu, kronik ağrı BDT fiziksel terapi ile birlikte birçok medikal durumda kronik ağrı için etkilidir, kolit, sertleşme bozukluğu BDT cinsel kaygıyı azaltmada ve iletişimi geliştirmede etkilidir, yorgunluk ve kanseri yenenlerdeki fonksiyonel bozukluklar, fibromiyalji sendromu, geriatrik uyku bozukluğu, yüksek tansiyon BDT ek bir tedavi olarak etkilidir, hastalık hastalığı, ya da ciddi bir medikal duruma sahip olunduğuna dair nedensiz bir inanç, kısırlık, uykusuzluk, hassas bağırsak sendromu, migren baş ağrıları, kalp hastalığı ile ilgili olmayan göğüs ağrısı, obezite BDT hipnoz ile beraber etkilidir, sebebi bilinmeyen ağrılar idiopatik ağrı, medikal bir durumla açıklanmayan fiziksel şikayetler somatoform bozukluklar, adet öncesi sendromu, romatizmal bozukluk ağrıları çeşitli tedavi bileşenlerine sahip BDT etkilidir, orak hücre hastalığı ağrısı çeşitli tedavi bileşenlerine sahip BDT etkilidir., uyku bozuklukları, bedenselleştirme bozukluğu, temporomandibular bozukluğu ağrısı, kulak çınlaması, vulva ağrısı. Çocuklar ve ergenlerde Kaygı bozuklukları, kaçınma bozukluğu, kronik ağrı, davranım bozukluğu aksilik hastalığı, depresyon ergenler arasında ve çocuklar arasında depresif belirtiler, medikal işlemler sebebiyle stres temel olarak kanser için, obsesif kompulsif bozukluk, aşırı kaygılı bozukluk, fobiler, medikal bir durumlar açıklanmayan fiziksel şikayetler somatoform bozukluklar, tramva sonrası stres bozukluğu, tekrarlayan karın ağrısı, ayrılık kaygısı. Ayrıca; Yaşlılık, aile terapisi, acı ve kayıp, grup terapisi, düşük öz saygı, psikiyatrik hastalar hastanede yatılı olarak tedavi gören, ilişki güçlükleri, ayrılık ve boşanma, stres, iş problemleri ve erteleme durumlarında da kullanılır. Bilişsel davranışçı terapi Bilişsel Davranışçı Terapi Bilişsel Davranış Terapisi, günümüzde psikoterapi alanında en çok tercih edilen terapi modellerinden biridir. Bilişsel Davranışçı Terapinin kurucusu olarak Aaron Temkin Beck kabul edilmektedir. Aaron T. Beck’in terapi modeli önceleri bilişsel terapi olarak isimlendirilirken, günümüzde Bilişsel Terapi alanında çalışanların büyük bir kısmı tarafından Bilişsel Davranışçı Terapi ile aynı anlamda kullanılmaktadır. Bilişsel Terapinin önde gelen isimlerinden Judith. S. Beck, Bilişsel Terapi Cognitive Therapy adıyla yayınladığı kitabını, daha sonra içeriği aynı kaldığı halde Bilişsel Davranışçı Terapi Cognitive Behavior Therapy adıyla yayınlamıştır. Beck, terapi modelini öncelikle depresyon tedavisi için geliştirmişti. Geliştirdiği terapi metodu, kısa süreli, “şimdi” odaklı, mevcut sorunları çözmeye, işlevsiz doğru olmayan ve/veya kişiye faydası olmayan düşünce ve davranışları değiştirmeye yönelikti. Ancak bilişsel terapi zamanla, Beck ve diğer uygulayıcıları tarafından geliştirilmiş, kısa sürede depresyon dışındaki sorunlar için de kullanılır hale gelmişti. Uyarlamalar terapinin odağını, tekniklerini ve uzunluğunu uzunluğunu değiştirmiş ancak, terapinin teorik varsayımları sabit kalmıştır. Bilişsel davranışçı terapinin Beck modelinde, terapi bir bilişsel formülasyona, belirli bir rahatsızlığı nitelendiren davranış stratejilerine ve inançlara dayanır. Bilişsel davranışçı terapide terapist, duygusal ve davranışsal değişiklik yaratmak için, hastanın düşünce ve inanç sisteminde değişiklik yapılmasının değişik yollarını arar. Beck terapi modelini geliştirirken, Epictetus, Karen Horney, Alfred Adler, George Kelly, Albert Ellis, Richard Lazarus ve Albert Bandura gibi pek çok filozof ve teorisyenden kaynak olarak istifade etmiştir. Günümüzde bilişsel davranışçı terapi, farklı eğitim düzeyi ve gelire sahip, genç ve çocuklardan yaşlı erişkinlere kadar, çeşitli yaş ve kültürden hastalar için uyarlanmıştır. BDT, birinci basamak tedavi merkezleri ile diğer sağlık kurumları, okullar, meslek programları ve hapishanelerde kullanılmaktadır. BDT aynı zamanda, bireysel terapide olduğu gibi, grup, çift ve aile terapilerinde de kullanılmaktadır. Bilisel davranışçı terapi hangi teoriye dayanır? Bilişsel davranışçı terapi, tüm psikolojik bozuklukların altında, işlevsiz zararlı, işe yaramayan düşüncelerin ve inançların yattığını kabul eder. Bu işlevsiz düşünce ve inançlar, kişinin duygu ve davranışlarını etkiler. İnsanlar, düşüncelerini daha gerçekçi yollarla değerlendirmeyi öğrendiklerinde, davranışlarında ve duygu durumlarında iyileşme yaşamaktadırlar. Mesela, oldukça depresif olduğunuzda ve bazı şeyleri yapamadığınızda, aklınızdan şöyle bir düşünce otomatik düşünce geçer Şu an hiçbir şey yapamam. Bu düşünce, belirli bir tepkiye yol açar. Üzgün hissedersiniz davranış, ve yatağınızda kıvrılırsınız davranış. Şayet bu düşüncenin geçerliliğini inceleseydiniz, aşırı genelleme yaptığınızı görerek, gerçekte pek çok şeyi iyi yaptığınızı fark edebilirdiniz. Durumunuza bu yeni bakış açısıyla bakmanız, muhtemelen daha iyi hissetmenizi ve daha işlevsel davranışlarda bulunmanızı sağlayacaktır. Bilişsel davranışçı terapistler, kişilerin duygu ve davranışlarında iyileşme sağlamak için, kişilerin kendilerine, dünyaya ve diğer insanlara dair düşünce yapılarını analiz ederler. Altta yatan işlevsiz inançların değişmesiyle, kişilerin sorunlarının ortadan kalkacağını var sayarlar. BDT hangi sorunlarda yardımcı oluyor? Bilişsel davranışçı terapiyle ilgili yüzlerce bilimsel çalışma yapılmıştır. Bu araştırmaların sonuçlarına göre, blişsel davranışçı terapinin işe yaradığı bazı sorunlar şunlardır DepresyonPanik bozukluğuSosyal fobiObsesif kompulsif bozuklukMadde kullanımıDavranım bozukluğuKişilik bozukluklarıAlışkanlık bozukluklarıUyku bozukluklarıKronik sırt ağrısıKulak çınlamasıÇift sorunlarıAile sorunlarıKomplike yasPatolojik kumarÖfke ve düşmanlık Burada sadece ipucu olması için birkaç alanı paylaştım sizinle. Bilişsel davranışçı terapinin etki alanı buradakilerden çok daha fazladır. Bu bölümle ilgili son olarak şunu belirtmeliyim ki, her terapist her konuyla ilgili destek veremeyebilir. Her terapistin, özellikle çalıştığı ve çalışmadığı konular olabilir. Bu yüzden,bilişsel davranışçı terapi desteği alacağınız uzmanla, mutlaka bir ön görüşme yapmanızı öneririm. Bilişsel-davranışçı terapi teknikleri Bilişsel davranışçı terapi BDT, pek çok tekniğin kullanıldığı bir terapi yöntemidir. Aşağıda, literatürde yer alan bazı temel teknikleri bulabileceksiniz. Söz konusu teknikler, belirli kategoriler altında ele alınmaktadır. Blişsel-davranışçı terapi için temel görüşme teknikleri Yönlendirilmiş keşif Bir dizi soru ile danışanın farkında olmadığı bilginin farkına varması amaçlanır. Danışanın iyi dinlenmesi ve yansıtılması, açığa çıkan bilginin özetlenmesi ve yeni bilgisini eski çarpık inancına uygulayarak, yeni bilgi ışığında yeniden değerlendirmesine sorgulama Sokratik yöntem Beck ve Ellis tarafından terapinin bir parçası olarak görülür. Sokratik yöntemin temel bileşenleri sistematik sorgulama, tüme varım ve evrensel tanımlamalardır. Ard arda yöneltilen soruların yardımıyla, soruların yönlendirildiği kişinin mantık yardımıyla inançlarının geçerliliğini değerlendirmesini sağlar. Yardımlaşmacı bir biçimde yürütülen bir araştırmaya benzer. Yerinde sorularla hem kişinin merakı uyandırılır hem de kişi bildiklerinden yola çıkarak bilmediklerini öğrenir. Bakınız Sokratik Sorgulama Nedir? BDT’de Yeniden Yapılandırma Teknikleri Kognitif bilişsel çarpıtmaları bulmak Her bir olumsuz düşünce, çarpıtmalar listesi kullanılarak teknik Danışan olumsuz düşüncelerinin doğruluğunu test etmek için bir deney incelemek Olumsuz düşünceyi destekleyen ve desteklemeyen kanıtlar yöntemi Danışan düşünce ve tutumlarının geçerliliğini bulmak için bir araştırma standart tekniği Başkaları referans gösterilerek, onların başına aynı durum gelse danışan nasıl değerlendirirdi, aynı durumu kendisinde nasıl farklı değerlendiriyoru farketmesi düşünce Danışana, olayları siyah ya da beyaz kategoriler halinde düşünmek yerine, ikisi arasında yer alan gri tonlarının da olduğunu göstermekSemantik yöntem Duygusal olarak daha az yüklü bir dili yerleştirmek atfetme Herhangi bir durumla ilgili, bireyin sadece kendisini ya da tam tersi başkalarını sorumlu görerek suçlaması yerine, yol açan tüm etkenleri göz önüne alarak hareket kabul etme Eleştiri karşısında kendini savunmaya çalışmak yerine, eleştirideki gerçeklik payını görüp, izleme Günlük olarak olumsuz otomatik düşüncelerin saldırı Toplum içinde utanılacak şeyler yapılarak sonucun değerlendirilmesi. BDT’de açığa çıkarma teknikleri Odağı Değiştirme Danışanın sürekli yakındığı konular yerine yaşamının diğer alanları ve o alanlardaki sorunları gündeme getirme. Dikine ok tekniği Eğer danışanın olumsuz düşüncesi doğruysa bunun onun için anlamı ne? sorusuyla olumsuz düşünce ortaya çıkarılmaya ki öyle tekniği Olabilecek en kötü şey ne? Bunun olma olasılığı ne? Eğer olursa buna dayanabilir mi? BDT’de rol playing oynama teknikleri Seslerin dışlaştırılması Danışan ve terapistin sırasıyla olumsuz ve olumlu düşünceleri fantezi tekniği Danışanın kötü hissetmesine neden olan en olumsuz sonuçları terapist seslendirir. Danışan bunları yanıtlar. Biliş ve duygu arasındaki bağın fark edilmesi, otomatik düşüncelerin izlenmesi, otomatik düşünceyi destekleyen ve desteklemeyen delillerin incelenmesi, işlevsel olmayan inançların daha işlevsel inançlarla yer değiştirilmesi, danışanın otomatik düşüncelerinin altında yatan temel inançların ya da şemaların belirlenmesi ve olumsuz olanların değiştirilmesi aşamalarından oluşan bilişsel davranışçı terapi yaklaşımının, depresyon, anksiyete, obsesif kompulsif bozukluk, kişilik bozuklukları gibi psikopatolojik durumlarla, stresle ilgili semptomlar, evlilik sorunlarının tedavisinde etkili olduğu pek çok çalışmada gösterilmiştir. Bilişsel Davranışçı Terapi BDT ile ilgili zihninizi meşgul eden soruları ve düşüncelerinizi yazının yorum kısmından bizimle paylaşabilirsiniz. Bilişsel Davranışçı Terapi Nedir?İçindekilerBilişsel Davranışçı Terapi Nedir?Seanslarda ne konuşulur?Bilişsel Davranışçı Terapi’nin uygulamala alanları nelerdir?Yazan Dr. Murat Artıran, 10 Şubat 2013 Seanslarda ne konuşulur? Bilişsel Davranışçı Terapi’nin uygulamala alanları nelerdir? Yazan Dr. Murat Artıran, 10 Şubat 2013 İlk Bilişsel Davranışçı Terapi BDT, Rasyonel Duygucu Davranışçı Terapi’dir RDDT. BDT Dr. Aaron Beck’in, Dr. Albert Ellis’ten esinlenerek ve çalışmalarında kendi katkılarını sunarak ortaya koyduğu bir psikoterapi yaklaşımdır. Üzerinde en çok araştırma yapılmış ve bilimsel kanıtlarla desteklenmiş bir psikoterapi yaklaşımıdır. Günümüzde gerek Rasyonel Akılcı Duygucu Davranışçı Terapi gerekse de Bilişsel Davranışçı Terapi olsun birçok diğer bilişsel davranışçı terapiler vardır. Hepsinin temelinde Dr. Albert Ellis’in oluşturmuş olduğu ABC Modeli kullanılır. İngilizce’de adı Cognitive Behavior Therapy olan Bilişsel Kognitif Davranışçı Terapi yerine Bilişsel Davranışçı Terapiler ismini kullanmıştık bkz. Rasyonel Duygucu Davranışçı Terapi. Ancak nitekim bir gerçek var ki alanda düzenlenen eğitimlerde ve hatta üniversite derslerinde ismi Bilişsel Davranışçı Terapi BDT terapisi olarak kullanılmaktadır. BDT, yapılandırılmış, zaman sınırlı, problem odaklı ve hedefe yönelik bir psikoterapi yaklaşımıdır. BDT, insanların, kendilerini zorlayan olaylar ve durumlar karşısında, duygusal ve davranışsal tepkilerle düşüncelerini, davranışlarını, tutumlarını ve inanışlarını nasıl ilişkilendirdiklerini belirlemeyi, sorgulamayı ve değiştirmeyi öğrenmelerine yardımcı olur. Yarı yapılandırılmıştır. Belirli konular belirli çerçevede konuşulur. Örn ABCDEF Modeli Zaman sınırlıdır genellikle 8-20 seans Çözüm odaklı ve hedef odaklıdır Seanslar arasında ev ödevleri ve aktiviteler vardır. Danışan sorunlarını çözümü için seans dışında uygulamalar yapar Seanslarda stratejiler ve beceriler öğrenir Terapist ve danışan arasında etkileşimli bir ilişki vardır, terapist pasif sadece dinleyen konumda değildir, süreç paylaşılan bir terapötik ilişkiye dayanır BDT Terapisi Bilişsel Davranışçı Terapi, bilişlerin, davranışların, duyguların ve bedensel unsurların bir arada değerlendirildiği bir terapi yaklaşımıdır. Klinik Psikolog Albert Ellis’in Rasyonel Akılcı Duygucu Davranışçı Terapisi ve psikiyatrist Aaron Beck’in Bilişsel Terapi kuramından temellenmektedir. 1990’lar ve sonrasında Rasyonel Duygucu Davranışçı Terapi kendi özgün çizgisini koruduğu için ve Aaron Beck ve kızı Judith Beck’in Bilişsel Terapi adındaki terapilerini Bilişsel Davranışçı Terapi adında yaymaya başlamaları nedeniyle BDT genel olarak Aaron Beck’in yaklaşımı olarak görülmüştür. Ancak kuramsal ve bilimsel açıdan bakıldığında aslında Bilişsel Davranışçı Terapi değil Bilişsel Davranışçı Terapiler demek daha doğrudur. Çünkü Dr. Albert Ellis’in Rasyonel Terapisi’nin ilk örneğini teşkil ettiği Bilişsel Davranışçı Terapiler çok çeşitlidir. Örneğin Diyalektik Davranışçı Terapi, Çözüm Odaklı Terapi, Kabul Ediş ve Kararlılık Terapisi, Bilinçli Farkındalık Terapileri gibi. Aaron Beck’in Bilişsel Terapi’si ise sonradan davranışçılık’ ekolünü de içine katmasıyla oluşmuş bir entegre psikoterapi uygulamasıdır. Psikopatolojik rahatsızlıklara semptomatik bir açıdan yaklaşarak danışanların ruhsal sıkıntılarını hafifletmeye çalışılır. BDT’de Düşünce-Duygu ve Davranış üçgeninde psikolojik rahatsızlıkların sebepleri açıklanır ve tedavilerin gerçekleşmesi için ABC modeli üzerinden düşünce yapıları değiştirmeye çalışılır. A olay / durum, B Biliş yapıları ve süreçleri irrasyonel inanışlar, çekirdek inanışlar ve olumsuz otomatik düşünceler, C ise duygu ve davranışları tanımlar. Özünde A’ların değil B’lerin C’ler üzerinde etki yaptığı yattığından BDT terapistleri bilişlere odaklanarak, gerçekle uyumsuz, sağlıksız, işlevsiz ve mantıksız düşünce ve inanışları çürütme disputation tekniklerini kullanarak sağlıklı, kanıt temelli, gerçekle uyumlu, işlevsel ve mantıklı düşünce ve inanışlara çevirmeye çalışır. Bunu yaparken çürütme tekniklerinden Sokratik ve Didaktik çürütmeler, ev ödevleri, davranışçı maruz bırakma ve diğer birçok yöntemlerden yardım alır. BDT terapilerinin ruhsal rahatsızlıkları tedavi etme gücü meta-analiz yüzlerce araştırmanın tek bir havuzda değerlendirilmesi araştırmalarında yüzde 86’ya kadar çıkmaktadır. Yani 100 danışandan depresyon, kaygı, öfke, ilişki vs. problemleri gibi 86’sı BDT terapisinden fayda görmektedir. Hemen belirtmek gerekir ki bu araştırmalarda genel olarak hem Rasyonel Duygucu Davranışçı Terapi hem de Bilişsel Davranışçı Terapi ayrım yapılmadan birlikte değerlendirilmektedir. Güncel araştırmalar BDT terapilerinin ilaçlarla birlikte karşılaştırmalı olarak değerlendirildiğinde aynı derecede fayda sağladığını ortaya koymaktadır. Bilişsel Davranışçı Terapi Çeşitleri Bilişsel davranışçı terapi yöntemi sayesinde zorlu durumları daha net bir şekilde görebilir ve bunlara da daha etkili bir şekilde yanıt Davranışçı Terapi BDT Nedir?Bilişsel davranışçı terapi BDT, travma sonrası stres bozukluğu TSSB, depresyon ya da yeme bozukluğu gibi çeşitli ruh sağlığı bozukluklarının tedavisinde tek başına ya da diğer tedavilerle birlikte uygulanacak olan çok yararlı bir araç davranışsal terapiden faydalanacak olan her kişinin akıl sağlığı sorunu olması gerekmez. Bu terapiyi alan kişilerin stresli bir yaşama sahip olması durumlarında bu süreci daha iyi yönetmeyi öğrenmesini Davranışçı Terapi BDT Nerelerde ve Hangi Durumlarda Kullanılır?Bilişsel davranışsal terapi, çok çeşitli sorunları tedavi etmek için kullanılan bir tedavi yöntemidir. Bu tedavi yöntemi için genellikle tercih edilen tedavi yöntemi ise, psikoterapidir. Çünkü bazı zorlukları belirleyerek ve bunlarla başa çıkmanızda size yardımcı de diğer terapi türlerine göre daha az seans sürer ve sınıflara ayrılarak yapılır. BDT, duygusal zorlukları ele almak için kullanılan yararlı bir tedavi yöntemidir. Özellikle de şu durumların çözümünde size yardımcı olabilirAkıl hastalığı semptomlarının nüksetmesini önleme,Akıl hastalığı ile ilgili durumları yönetme,Stresli yaşam durumları ile tek başına başa çıkma tekniklerini öğrenme,Akıl hastalığını ilaç kullanmadan psikoterapi yöntemi ile tedavi etme.

bilişsel davranışçı terapi teknikleri nelerdir